راهکارهای پاک کردن لکه از روی لباس+ 10 نکته کاربردی
آیا تا به حال هنگام پخت‌وپز، پاشیدن روغن روی لباس مورد علاقه‌تان حالتان را خراب کرده است؟ یا شاید جستجوی نحوه پاک کردن لکه خردل، خون یا حتی چمن روی لباس بچه‌ها شما را کلافه کرده باشد؟ نگران نباشید! لباس‌های شما محکوم به دور انداخته شدن نیستند. با چند ترفند ساده و وسایلی که احتمالا همین حالا هم در آشپزخانه دارید، می‌توانید از شر هر لکه‌ای خلاص شوید. پس بیایید در مجله پارچه نگار ضمن دانستن نکات کاربردی، با نحوه پاک کردن هر نوع لکه به صورت مجزا آشنا شویم.
نکات مهم برای پاک کردن لکه از روی لباس
برای پاکسازی لکه از روی لباس، تنها مواد پاک کننده قوی به ذهنتان می رسد؟ باید بگوییم که استفاده نادرست از مواد شوینده یا آب گرم می‌تواند لکه‌ها را تثبیت کند و حتی باعث آسیب به لباس شود. برای کمک به شما عزیزان در ادامه، ۱۰ نکته مهم و کاربردی برای پاک کردن انواع لکه از لباس‌ها آورده شده است که با رعایت آن‌ها می‌توانید از شر لکه‌های سرسخت خلاص شوید.
ابتدا انواع لکه‌ها را بشناسید
یکی از مهم‌ترین قدم‌ها برای پاک کردن لکه‌ها، شناخت نوع آن‌هاست. همه لکه‌ها یکسان نیستند و هر کدام بر اساس ترکیب شیمیایی و منشأشان، روش خاصی برای پاک شدن دارند.
- لکه‌های چرب مانند روغن، کره و سس به دلیل ساختار چربی‌شان با آب به‌تنهایی پاک نمی‌شوند و نیاز به شوینده‌های قوی‌تر دارند.
- لکه‌های رنگی مانند چای، قهوه، میوه و سبزیجات معمولا بر پایه آب هستند و اگر سریع عمل کنید، به‌راحتی با آب سرد و کمی شوینده پاک می‌شوند.
- لکه‌های پروتئینی مانند خون، شیر و تخم‌مرغ در صورت تماس با آب گرم تثبیت شده و سخت‌تر پاک می‌شوند.
- لکه‌های شیمیایی مانند جوهر و رنگ به مواد حلال مخصوص نیاز دارند. شناخت این تفاوت‌ها به شما کمک می‌کند که از روش درست برای پاک کردن هر نوع لکه استفاده کنید.
به قابل شستشو بودن پارچه توجه کنید
قبل از هرگونه اقدام برای پاک کردن لکه، حتما برچسب مراقبت از لباس را بررسی کنید. به عنوان مثال پارچه حریر به مواد شوینده قوی یا آب گرم حساس بوده و ممکن است تغییر رنگ دهد یا بافت آن آسیب ببیند. اگر روی برچسب لباس علامت “فقط خشکشویی” درج شده است، بهتر است خودتان دست به کار نشوید و لباس را به یک خشکشویی معتبر بسپارید.
پیشنهاد ما: پارچه کرپ کش چیست؟ از آن در دوخت چه لباس هایی استفاده می شود؟
هرچه سریع‌تر اقدام کنید
زمان در پاک کردن لکه‌ها نقش بسیار مهمی دارد. هرچه لکه بیشتر روی پارچه بماند، بیشتر به عمق الیاف نفوذ کرده و سخت‌تر پاک می‌شود. به‌عنوان مثال، لکه چای یا قهوه اگر بلافاصله با آب سرد شسته شود، تقریبا به‌طور کامل از بین می‌رود. اما اگر چند ساعت یا حتی یک روز بماند، به‌سختی از بافت پارچه خارج می‌شود.
از مالیدن لکه خودداری کنید
یکی از رایج‌ترین اشتباهات هنگام پاک کردن لکه، مالیدن آن است. بسیاری تصور می‌کنند که با مالیدن، لکه سریع‌تر پاک می‌شود، اما در واقع این کار باعث پخش شدن لکه و نفوذ عمیق‌تر آن به الیاف پارچه می‌شود. به‌جای مالیدن، از روش ضربه زدن استفاده کنید. یک دستمال تمیز یا حوله کاغذی را روی لکه بگذارید و به‌آرامی ضربه بزنید تا مایع اضافه جذب شود. این روش به حفظ ساختار پارچه و جلوگیری از گسترش لکه کمک می‌کند.
همیشه با آب سرد شروع کنید
استفاده از آب داغ برای پاک کردن لکه‌ها، به‌خصوص لکه‌های پروتئینی مانند خون، شیر و تخم‌مرغ، می‌تواند آن‌ها را تثبیت کرده و پاک کردن را دشوارتر کند. آب سرد بهترین انتخاب برای شروع است، زیرا به جداسازی لکه از الیاف پارچه کمک می‌کند بدون اینکه آن را به عمق پارچه فشار دهد. حتی برای لکه‌های چربی نیز بهتر است ابتدا از آب سرد استفاده کرده و سپس به سراغ مواد شوینده بروید.
شوینده مناسب را انتخاب کنید
انتخاب شوینده مناسب بر اساس نوع لکه، نقش مهمی در موفقیت فرآیند پاکسازی دارد. برای لکه‌های چرب، استفاده از مایع ظرفشویی بسیار مؤثر است، زیرا چربی را به‌خوبی حل می‌کند. لکه‌های رنگی مانند چای، قهوه و میوه را می‌توان با آبلیمو یا جوش شیرین پاک کرد.
لکه‌های سرسخت‌تر مانند جوهر و رنگ به الکل یا حلال‌های قوی‌تر نیاز دارند. البته در استفاده از مواد شیمیایی باید احتیاط کنید و ابتدا روی قسمت کوچکی از لباس تست کنید تا مطمئن شوید که به بافت یا رنگ پارچه آسیب نمی‌رسد.
پارچه را از پشت لکه بشویید
یکی از ترفندهای حرفه‌ای در پاک کردن لکه‌ها، شستن لباس از سمت پشت لکه است. با این کار، فشار آب لکه را از الیاف پارچه به بیرون هدایت می‌کند، نه اینکه آن را بیشتر به عمق پارچه فرو ببرد. برای این کار، لباس را برعکس کرده و زیر شیر آب سرد بگیرید. به این ترتیب، لکه به‌طور مؤثرتری از بین می‌رود.
از حلال‌های طبیعی استفاده کنید
گاهی اوقات، مواد طبیعی که در خانه دارید، می‌توانند به‌خوبی لکه‌ها را پاک کنند. آبلیمو، سرکه سفید، جوش شیرین و شیر از جمله حلال‌های طبیعی مؤثر هستند. مثلا برای لکه‌های چای و قهوه، ترکیب آبلیمو و نمک معجزه می‌کند. برای لکه‌های عرق، جوش شیرین و سرکه سفید بهترین گزینه‌اند. حتی شیر هم می‌تواند لکه‌های جوهر را از روی لباس‌های روشن پاک کند. این روش‌ها علاوه بر مؤثر بودن، به محیط زیست هم آسیب نمی‌زنند.
لکه‌های خشک‌شده را خیس کنید
اگر لکه کهنه شده و خشک شده است، هرگز مستقیما اقدام به شستشو نکنید. ابتدا لکه را خیس کنید تا نرم شود و بعد با شوینده مناسب آن را پاک کنید. برای این کار، لباس را ۳۰ دقیقه تا یک ساعت در آب سرد خیس کنید. اگر لکه همچنان باقی ماند، کمی مایع ظرفشویی یا شوینده مخصوص لکه‌بر روی آن بمالید و به‌آرامی با یک برس نرم تمیز کنید.
خرید پارچه لینن ساده ترک
بعد از پاک شدن، لباس را کامل بشویید
پس از پاک شدن لکه، کار تمام نشده است. باقی ماندن مواد شوینده یا حلال روی پارچه می‌تواند باعث آسیب به بافت لباس یا تغییر رنگ شود. بنابراین، پس از لکه‌گیری، لباس را با آب سرد به‌طور کامل بشویید. همچنین بهتر است لباس را در هوای آزاد خشک کنید، زیرا نور خورشید می‌تواند به از بین بردن آثار باقی‌مانده لکه‌ها کمک کند.
پاک کردن انواع لکه از روی لباس چگونه است؟
وقت آن است که درباره نحوه تمیز کردن لکه ها از روی لباس اطلاعات کسب کنید:
پاک کردن لکه روغن
لکه‌های روغن بر اثر پخت‌وپز یا خوراکی‌های چرب روی لباس می‌نشینند و با شستشوی عادی از بین نمی‌روند. اگر زود عمل کنید، شانس رفع لکه بیشتر خواهد بود. لکه را با دستمال کاغذی خشک کنید. کمی مایع ظرفشویی مستقیماً روی لکه بریزید و با مسواک نرم ماساژ دهید. بعد از 20 دقیقه، لباس را با آب گرم بشویید.
پاک کردن لکه قهوه
لکه قهوه به سرعت جا می‌افتد و با ماندن لباس خشک شود پاک کردنش سخت‌تر می‌شود. همیشه بهتر است بلافاصله برای پاک کردن آن اقدام کنید. برای پاک کردن لکه لباس را با آب سرد بشویید و کمی مایع ظرفشویی روی لکه بریزید. بعد از 10 دقیقه، لباس را در ماشین لباسشویی بشویید.
پاک کردن لکه خون
لکه خون با ماندن خشک می‌شود و پاک کردنش دشوار می‌شود. آب گرم موجب ثبیت لکه می‌شود، پس همواره از آب سرد استفاده کنید. برای تمیز کردن لکه، لباس را برای 30 دقیقه در آب سرد خیس کنید. سپس کمی پراکسید هیدروژن روی لکه بریزید و بعد با ماشین لباسشویی بشویید.
تمیز کردن لکه عرق
لکه‌های زرد عرق بر روی یقه و زیربغل لباس‌های سفید بر اثر ماندگاری عرق و واکنش با مواد ضد عرق ایجاد می‌شوند. برای تمیز کردن لکه، یک‌چهارم فنجان سرکه را با یک فنجان آب مخلوط کنید و لباس را 30 دقیقه در آن خیس کنید. بعد از شستشو با ماشین لباسشویی، لباس تمیز و شفاف خواهد شد.
پاک کردن لکه چمن
لکه‌های چمن عمدتاً بر اثر بازی کودکان یا نشستن روی چمنزار روی لباس‌های رنگ روشن ظاهر می‌شوند. این لکه‌ها ترکیبی از رنگدانه‌های گیاهی هستند که به الیاف لباس می‌چسبند و اگر زود پاک نشوند، تثبیت می‌شوند. ابتدا لباس را با آب سرد بشویید. سپس کمی مایع لباسشویی روی لکه بمالید و با مسواک نرم به آرامی ماساژ دهید. اگر لکه همچنان باقی ماند، از ترکیب سرکه سفید و آب به نسبت ۱ به ۲ استفاده کنید و بعد از ۱۵ دقیقه لباس را بشویید.
پاک کردن لکه دئودورانت از لباس
با یک پارچه مرطوب یا دستمال بچه به‌آرامی روی لکه بکشید. اگر لکه باقی ماند، از پنبه آغشته به الکل استفاده کنید و سپس طبق معمول شستشو دهید. برای پارچه های غیرقابل شستشو با لکه‌های سبک، با یک ورقه خشک‌کن یا جوراب تمیز روی لکه بکشید. در صورت نیاز از اسفنج مرطوب استفاده کنید.
پاک کردن لکه جوهر را از روی لباس
پارچه را روی دهانه لیوان قرار داده و الکل را از پشت لکه بریزید تا جوهر از بین برود. اما در صورتی که پارچه شما غیرقابل شستشو محلولی از گلیسیرین، مایع ظرفشویی شفاف، آب و چند قطره سرکه تهیه کرده و روی لکه بمالید. بعد از ۳۰ دقیقه آبکشی کنید.
قیمت پارچه لینن ساده ترک
پاک کردن لکه رژ لب و سایر مواد آرایشی روغنی
در همان لحظه اول از آب استفاده نکنید. ابتدا روغن معدنی را روی لکه بمالید و پس از ۱۵ دقیقه با محلول آمونیاک و آب تمیز کنید. سپس آبکشی کنید.
چطور لکه‌ها را از روی انواع پارچه‌ها پاک کنیم؟
لکه‌زدایی از پارچه‌ها بستگی به نوع بافت و میزان مقاومت آن‌ها دارد. برخی پارچه‌ها مانند ابریشم و ساتن به مراقبت بیشتری نیاز دارند، در حالی که پارچه‌های مقاوم‌تر مانند کتان و جین راحت‌تر تمیز می‌شوند.
پارچه‌های حساس (ابریشم، ساتن و ریون)
پارچه‌های ظریفی مانند ساتن ال ایکس در برابر آب داغ و مواد شوینده قوی آسیب‌پذیرند. برای پاک کردن لکه:
- ابتدا لکه را با دستمال نرم و آب سرد به‌آرامی پاک کنید.
- از شوینده‌های مخصوص لباس‌های حساس استفاده کنید.
- لباس را با آب سرد بشویید و در سایه خشک کنید.
پارچه‌های مقاوم (کتان، جین و پلی‌استر)
پارچه کتان کریستال و پارچه جین در برابر شست‌وشو مقاوم‌تر هستند و می‌توان آن‌ها را با آب گرم شست. برای پاک کردن لکه:
- ابتدا لکه را با آب سرد بشویید.
- از مایع لباسشویی یا صابون استفاده کنید و به‌آرامی ماساژ دهید.
- پس از پاک شدن لکه، لباس را در ماشین لباسشویی با دمای مناسب بشویید.
پارچه‌های پرزدار (مخمل و فوتر)
پارچه مخمل و پارچه فوتر به مراقبت بیشتری نیاز دارند، زیرا لکه‌ها بین پرزها باقی می‌مانند. برای پاک کردن لکه:
- با یک دستمال نرم و خشک لکه را به‌آرامی پاک کنید.
- از شوینده‌های ملایم استفاده کنید و از مالش شدید خودداری کنید.
- لباس را در معرض هوای آزاد خشک کنید.
پارچه‌های چرمی (چرم طبیعی و مصنوعی)
پارچه چرم به‌ویژه در برابر لکه‌های روغنی حساس است و نیاز به پاکسازی فوری دارد. برای تمیز کردن لکه:
- با یک دستمال خشک، چربی را جذب کنید.
- کمی آب و صابون ملایم را با اسفنج روی لکه بمالید.
- پس از پاک شدن لکه، چرم را با دستمال خشک پاک
آب سرد یا گرم؛ کدام یک برای پاک کردن لکه موثر است
برای از بین بردن لکه‌ها، انتخاب بین آب سرد و گرم به نوع لکه بستگی دارد. آب سرد معمولاً برای لکه‌هایی که ممکن است با گرما تثبیت شوند (مانند خون) مناسب است، در حالی که آب گرم برای لکه‌های چرب و روغنی کارایی بیشتری دارد.
| آب سرد | آب گرم | توضیحات تکمیلی | نوع لکه |
| ✔ | – | آب سرد مانع از تثبیت بیشتر لکه می‌شود. | خمیر دندان |
| ✔ | – | آب سرد باعث جلوگیری از انعقاد خون و تثبیت لکه می‌شود. | خون |
| – | ✔ | آب گرم به حل ترکیبات طبیعی موجود در لکه کمک می‌کند. | چمن |
| – | ✔ | آب گرم باعث حل شدن سریع‌تر ذرات روغنی می‌شود. | روغن |
| – | ✔ | گرما باعث شکستن ساختار روغنی رژ لب می‌شود. | رژ لب |
| – | ✔ | آب گرم چربی را نرم کرده و راحت‌تر از الیاف جدا می‌کند. | گریس |
| ✔ | ✔ | شست‌وشو با آب سرد شروع شود و برای رفع کامل از آب گرم استفاده شود. | عرق |
| ✔ | ✔ | آب سرد رنگ لکه را کنترل کرده و آب گرم بقایا را از بین می‌برد. | انواع توت‌ها |
| ✔ | ✔ | ابتدا با آب سرد لکه را رقیق کرده و سپس با آب گرم پاک کنید. | قهوه |
| ✔ | ✔ | ترکیب شست‌وشو با آب سرد و گرم باعث رفع کامل لکه می‌شود. | غذای کودک |
| ✔ | ✔ | آب سرد برای جلوگیری از تثبیت و آب گرم برای پاکسازی نهایی. | شکلات |
| ✔ | ✔ | ابتدا آب سرد برای جلوگیری از نفوذ رنگ، سپس آب گرم برای تکمیل. | گوجه فرنگی |
| ✔ | ✔ | آب سرد رنگ را کنترل کرده و آب گرم ذرات باقی‌مانده را می‌شوید. | گل |
