پارچه وال خامه دوزی چیست؟

پارچه وال خامه دوزی نوعی پارچه سبک تابستانه است که سرتاسر آن به طور یکنواخت و منظم گلدوزی شده است. در ابتدا باید گفت که پارچه وال خامه دوزی با نام های دیگری مانند پارچه وال کتان خامه دوزی، پارچه وال سوزن دوزی و پارچه خامه دوزی هندی نیز شناخته می شود. اما برای بیان دقیق تر و اطلاعات کامل تر درباره پارچه وال خامه دوزی باید به توضیح پارچه وال و هنر خامه دوزی اشاره کرد.

پارچه وال نوعی پارچه نخی (پنبه) است که با الیاف بسیار ظریف بافته شده است. این پارچه سبک و بسیار خنک است و تنفس پذیری خوبی دارد. خامه دوزی نیز نوعی گلدوزی است که با نخ همرنگ پارچه زمینه انجام می شود. خامه دوزی که در گذشته نوعی صنایع دستی بود اغلب با نخ سفید رنگ روی پارچه سفید رنگ انجام می شد. اما امروزه خامه دوزی با استفاده از چرخ های گلدوزی صنعتی انجام می شود و پارچه خامه دوزی با رنگ های متنوع و مختلف در بازار موجود است. تولید صنعتی باعث شده که قیمت پارچه وال خامه دوزی کاملا مقرون به صرفه و اقتصادی باشد. در ادامه اطلاعات کامل مربوط به پارچه خامه دوزی را ارائه می دهیم.

نقاط قوت پارچه وال خامه دوزی

تنفس پذیری پارچه

ضخامت کم و خنکی پارچه

الیاف ضد حساسیت پنبه

دوام بالا به دلیل نخ های تابدار

درخشش و برق محو پارچه

خامه دوزی مستحکم

زیردست لطیف

قیمت اقتصادی

ثبات رنگ بالا

نقاط ضعف

بدن نما بودن یا سایه زدن رنگ های روشن

چروک پذیری

انعطاف پذیری کم

آبرفت

رنگ پس دادن هنگام شست و شوی اولیه

تاریخچه پارچه وال خامه دوزی

کلمه وال (voile) کلمه فرانسوی به معنی حجاب برای توری که زنان در عروسی به روی سر و صورت می کشند، به کار می رود. نام این پارچه نشان دهنده منشا تولید و بافت آن، یعنی کشور فرانسه است. این پارچه تماما با الیاف پنبه تولید می شد و ظاهر براقی داشت و برای دوخت پوشاک زنانه و حتی لباس عروس به کار می رفت.

هنر خامه دوزی یکی از انواع سوزن دوزی است که قدمت آن به دوره اشکانی بر می گردد. خامه دوزی یا خامک دوزی به سوزن دوزی با نخ ابریشم خام سفید رنگ به روی پارچه گفته می شود. منشا اصلی این صنایع دستی منطقه سیستان است و امروزه نیز در روستاهای سیستان هنر خامه دوزی انجام می شود.

حال که با تاریخچه کوتاه و مختصر پارچه وال و هنر خامه دوزی آشنا شدیم می توان گفت پارچه وال خامه دوزی نوعی صنعتی کردن هنر ایرانی برای استفاده روزمره به حساب می آید. قیمت پارچه وال سوزن دوزی یا خامه دوزی با توجه به تولید انبوه پارچه وال و تزیینات ماشینی و صنعتی به روی آن کاملا اقتصادی و مناسب است.

الیاف

پارچه وال سوزن دوزی به صورت سنتی با الیاف پنبه تابیده که ظاهری براق دارد و با خامه دوزی ابریشمی تولید می شد. امروزه پارچه وال با الیاف پنبه و یا ترکیب پنبه و پلی استر تولید می شود. الیاف پنبه باعث می شود که خرید پارچه وال خامه دوزی خاصیت تنفس پذیری بالایی داشته باشد. همچنین زیاد تابیده بودن الیاف پنبه در پارچه وال موجب می شود که استحکام و دوام پارچه افزایش یابد.

ظرافت و نازکی پارچه وال سوزن دوزی باعث می شود که این پارچه در گروه پارچه های سبک وزن قرار بگیرد. ترکیب الیاف پلی استر با پنبه برای تولید قیمت پارچه وال خامه دوزی باعث می شود که میزان چروک پذیری پارچه کاهش یابد و استحکام و طول عمر آن بیشتر می شود. همچنین باید به این نکته اشاره کرد که سوزن دوزی پارچه وال کتان خامه دوزی با الیاف پلی استر انجام می شود که ظاهری براق شبیه به نخ ابریشم خام دارند. دوام این الیاف در خامه دوزی این پارچه زیاد است و به طور کلی خرید پارچه وال خامه دوزی طول عمر مناسب و خوبی دارد.

بافت و تولید

پارچه وال خامه دوزی بافت ساده متقارن دارد. این نوع بافت به نام تار و پودی نیز شناخته می شود. قیمت پارچه خامه دوزی ساده ترین نوع بافت را دارد و به همین خاطر بافت و تولید پارچه زمینه که وال است قیمت بالایی ندارد. البته قیمت پارچه وال خامه دوزی به عوامل متعددی مانند کیفیت الیاف، کیفیت بافت، نوع بافت و کیفیت و تراکم سوزن دوزی آن وابسته است. پس از بافت پارچه وال، در قسمت تکمیل پارچه، با سوزاندن پرز های سطح پارچه، ظاهری براق و بسیار لطیف و نرم به آن می دهند.

پس از تولید پارچه وال در کارخانجات نساجی، آن را به کارخانجات دارای چرخ سوزندوزی صنعتی ارسال می کنند تا پارچه وال ساده تبدیل به پارچه خامه دوزی شود. تزیینات خامه دوزی روی پارچه وال با الهام از طرح های بومی سیستانی و طرح های مدرن انجام می شود. طرح های پارچه خامه دوزی شامل گل، موتیف های سنتی، طرح های هندسی و طرح های مشبک است.

انواع پارچه وال خامه دوزی

پارچه وال کتان خامه دوزی به طور کلی به دو گروه تقسیم می شود: پارچه وال خامه دوزی رنگی و پارچه وال خامه دوزی مشبک. این تقسیم بندی بر اساس ظاهر پارچه و سوراخ دار بودن یا نبودن آن انجام شده است.

پارچه وال خامه دوزی رنگی

پارچه خامه دوزی رنگی همان پارچه وال خامه دوزی ساده است. این پارچه بر خلاف خامه دوزی سنتی که سفید رنگ بود، دارای رنگ بندی بسیار متنوع و مختلفی است. به همین خاطر به آن پارچه خامه دوزی رنگی نیز می گویند. پارچه خامه دوزی رنگی از نظر ضخامت نیز متنوع است و برخی از انواع آن ممکن است نیاز به آستر داشته باشند. نکته مهم که باید همیشه در نظر داشت این است که اسم خامه دوزی رنگی نباید باعث شود که این پارچه با پارچه های گلدوزی و سوزن دوزی اشتباه گرفته شود. پارچه خامه دوزی رنگی به معنی متفاوت بودن رنگ تزیینات و رنگ زمینه پارچه نیست. بلکه به معنی رنگ بندی متنوع پارچه خامه دوزی، از لیمویی و کرم تا نوک مدادی و مشکی، است.

پارچه وال خامه دوزی مشبک

پارچه وال خامه دوزی مشبک به نوعی از پارچه خامه دوزی گفته می شود که علاوه بر سوزن دوزی، دارای سوراخ های مختلف به روی پارچه است. سوراخ یا شبکه های موجود در این پارچه متناسب با طرح خامه دوزی آن است و بخش مهمی از طرح پارچه را تشکیل می دهد. پارچه خامه دوزی مشبک به دلیل داشتن سوراخ های یکنواخت و منظم در سطح پارچه نیاز به آستردوزی دارد. پارچه وال خامه دوزی مشبک یکی از گزینه های جذاب برای دوخت انواع پیراهن و لباس مهمانی است.

لطافت

پارچه وال سوزن دوزی یکی از لطیف ترین پارچه های سوزن دوزی شده است. این پارچه به دلیل نوع تکمیل پارچه زمینه، یعنی پارچه وال، زیردست نرم و صیقلی دارد. همچنین نوع خامه دوزی این پارچه باعث شده که با وجود تزیینات یکدست به روی پارچه، پارچه کماکان زیردست لطیف خود را حفظ کند. علت این موضوع این است که برای خامه دوزی روی این پارچه از الیاف صنعتی پلی استر که مشابه نخ ابریشم تولید شده، استفاده شده است. پارچه وال خامه دوزی رنگی و خامه دوزی مشبک هر دو از یک میزان لطافت برخوردار هستند و در نرمی و صیقلی بودن و درخشش پارچه وال زمینه تفاوتی با یکدیگر ندارند.

علاوه بر زیردست لطیف، تنخور پارچه خامه دوزی نیز نرم، ملایم و راحت است. این پارچه به دلیل الیاف پنبه و پلی استر که دارد تنخور بسیار مناسب و راحتی دارد. پارچه وال خامه دوزی خاصیت کشسانی ندارد اما به خاطر خصوصیات الیاف پنبه، این پارچه تنخور بسیار راحتی دارد. زبر نبودن سطح داخلی این پارچه، با وجود سوزن دوزی، موجب شده که پارچه در تماس با پوست بدن احساس راحتی ایجاد کند. همچنین به دلیل لطافت سطح داخلی نیازی به آستردوزی یا لایی کشی ندارد.

چروکی و شکنندگی

پارچه وال خامه دوزی چروک پذیر است، اما میزان چروکی و شکنندگی و اتوخور آن کاملا به الیاف آن بستگی دارد. پارچه خامه دوزی که با الیاف پنبه تولید شده، چروک پذیری زیادی دارد و اتوخور آن نیز کمی سخت و زمانبر است. همچنین پارچه وال خامه دوزی پنبه، آبرفت بیشتری نیز دارد، اما ضد حساسیت بودن الیاف پنبه ارزش این را دارد که از آبرفت و اتوخور آن چشم پوشی کرد. پارچه وال سوزن دوزی که با ترکیب الیاف پنبه و پلی استر تولید شده، چروک پذیری کمتری دارد و اتوخور آن راحت تر است. در صورت حساس نبودن پوست بدن، پارچه خامه دوزی پنبه-پلی استر انتخابی مناسب و عالی است.

شکنندگی و چین و شکن پارچه وال خامه دوزی کمی خشک تر از پارچه نخی سوزن دوزی است. یعنی چین و شکن آن کمی آهاردار و زمخت است اما این ویژگی برای دوخت لباس های پر چین و افراق شده بسیار مناسب است. همچنین چین و شکن خشک این پارچه برای دوخت لباس های اورسایز بسیار کاربردی و جذاب است. علت این نوع شکنندگی پارچه وال خامه دوزی، تابیدگی زیاد نخ های آن است.

ضخامت

پارچه خامه دوزی همان طور که گفته شد پارچه نازک و سبکی است که برای پوشاک بهار و تابستان مورد استفاده قرار می گیرد. ضخامت پارچه وال خامه دوزی در برخی از انواع ممکن است به قدری باشد که به آستر نیاز داشته باشد. اما به طور کلی پارچه وال خامه دوزی ساده (رنگی) بدن نما نیست. در مورد پارچه وال خامه دوزی مشبک می توان گفت که به دلیل سوراخ های سطح پارچه، بدن نما است و آستردوزی برای آن به انتخاب شخص بستگی دارد.

البته نکته مهم در مورد پارچه خامه دوزی این است که پارچه وال زمینه نازک است و سوزن دوزی های پارچه ضخامت متوسطی دارد. ایستایی پارچه وال کتان خامه دوزی متوسط و کتی است. این ایستایی به خاطر نوع خاص نخ هایی است که در تولید پارچه وال استفاده می شود. ایستایی متوسط این پارچه برای دوخت لباس های مختلف مناسب است.

کاربرد پارچه وال خامه دوزی

پارچه وال خامه دوزی برای پوشاک متنوع زنانه و بچه گانه مناسب و کاربردی است. با استفاده از این پارچه می توان انواع لباس مهمانی مانند پیراهن کژوال، پیراهن اورسایز، کراپ تاپ و نیمتنه، شلوارک، دامن چین دار کوتاه، بلوز آف شولدرز و شومیز زنانه دوخت.

برای اوت فیت یا پوشاک بیرون از منزل نیز می توان مانتو کژوال، مانتو سنتی، کت کژوال، مانتو شومیزی و مانتو عبایی را با استفاده از پارچه وال سوزن دوزی دوخت. برای لباس بچه گانه نیز از پارچه وال خامه دوزی برای دوخت پیراهن دخترانه، بلوز دخترانه، سرهمی دخترانه، تاپ و شومیز می توان بهره برد. پارچه وال خامه دوزی را با انواع خرجکار و پارچه کار شده مانند مخمل سوزن دوزی، پارچه بخارادوزی و ابریشم پولک دوزی می توان ست کرد.

یکی از محبوب ترین و جذاب ترین گزینه هایی که با پارچه خامه دوزی دوخته می شود، پیراهن فرمالیته است. پیراهن فرمالیته نوعی پیراهن عروس است که در عکاسی فرمالیته عروسی مورد استفاده قرار می گیرد. قیمت پارچه خامه دوزی که مقرون به صرفه است باعث می شود که رنگ سفید این پارچه برای داشتن استایل بوهمی برای عکاسی فرمالیته بسیار پرطرفدار و جذاب باشد.

روش های نگهداری پارچه وال خامه دوزی

گرچه قیمت پارچه وال خامه دوزی اقتصادی و مناسب است اما مانند دیگر پارچه های کار شده نیازمند مراقبت و نگهداری دقیق و مناسب است. پارچه وال خود به تنهایی پارچه ظریفی و حساسی است، اضافه شدن تزیینات خامه دوزی به آن موجب شده تا حساسیت و ارزش آن بیشتر شود. به همین خاطر توصیه می شود که نکاتی که در ادامه گفته می شود رعایت شود تا پارچه خامه دوزی طول عمر بیشتری داشته باشد.

شست و شو

پارچه وال خامه دوزی را می توان با روش دستی و ماشینی شست. اما بهترین شیوه شست و شوی این پارچه، شست و شوی دستی است. شست و شوی دستی باعث می شود که طول عمر و ماندگاری پارچه کاهش نیابد و به بافت و سوزن دوزی پارچه آسیبی نرسد. در صورت شست و شو با ماشین لباسشویی، از گزینه شست و شوی ملایم استفاده شود. علاوه بر این، هنگام شست و شوی ماشینی توصیه می شود. که پارچه را درون کیسه شست و شو گذاشت و شست.

شست و شوی پارچه وال سوزن دوزی باید با آب سرد انجام شود. از شوینده های ملایم برای شست و شو استفاده شود. همچنین برای شستن این پارچه می توان از نرم کننده استفاده کرد. برای پیشگیری از آسیب به الیاف پارچه و بور شدگی از شست و شو با مایع سفید کننده اجتناب شود. پارچه وال خامه دوزی ممکن است هنگام شست و شو رنگ پس دهد، توصیه می شود که این پارچه به صورت مجزا شسته شود تا به رنگ لباس های آسیب نزند.

خشک کردن

پارچه وال خامه دوزی را به هیچ وجه نباید با خشک کن چرخشی خشک کرد. لباس دوخته شده با پارچه وال به دلیل پنبه ای بودن، توصیه می شود که از بند رخت آویزان نشود تا پارچه کشیده نشود. بهترین شیوه خشک کردن این پارچه، پهن کردن به روی سطح صاف، به روی پارچه تمیز و سفید، است. پارچه وال خامه دوزی را باید به دور از تابش مستقیم خورشید خشک کرد. زیرا تابش طولانی مدت نور آفتاب باعث رنگ پریدگی پارچه می شود. پارچه وال سوزن دوزی بهتر است که با استفاده از اتوکشی خشک نشود. زیرا در این روش نیاز به حرارت زیاد یا طولانی مدت است که هر دو این ها به این پارچه ظریف آسیب می رسانند.

اتوکشی

پارچه وال کتان خامه دوزی به دلیل الیاف پنبه نیاز به اتوکشی دقیق دارد تا پارچه کاملا صاف شود. اتوکشی باید با استفاده از اتو بخار با درجه متوسط و پایین انجام شود. پیشنهاد می شود که اتوکشی پارچه وال خامه دوزی از پشت پارچه به همراه یک لایه پارچه محافظ انجام گیرد. تا به پارچه زمینه و سوزن دوزی های آن آسیبی نرسد. برای اتوخور بهتر پارچه می توان از اتوی سرد بعد از اتو بخار استفاده شود. اتو سرد یا اتو سنگی برای بهتر پرس شدن درز ها نیز بسیار کاربردی و مناسب است. در قسمت هایی که خامه دوزی پارچه ضخیم تر است شاید نیاز به اتوکشی بیشتر باشد. مخصوصا در درز های لباس، به همین خاطر اتو سرد به بهتر شدن دوخت و رضایت از نتیجه کار، کمک زیادی می کند.

قیمت پارچه وال خامه دوزی

پارچه وال خامه دوزی نیز مانند دیگر پارچه ها دارای تنوع کیفیت و قیمت است. معمولا قیمت پارچه وال خامه دوزی را از پارچه فروشی های مختلف می توان تهیه کرد. اما هنگام خرید از معتبر بودن فروشگاه و محصولات آن اطمینان حاصل شود.هنگام خرید حضوری پارچه وال خامه دوزی حتما به تراکم بافت و کیفیت دوخت آن توجه شود. توصیه عملی برای تشخیص پارچه وال مرغوب این است که با ناخن به روی بافت پارچه بکشید. در صورت جدا شدن تار و پود از همدیگر می توان فهمید که پارچه مرغوب نیست. همچنین سوزن دوزی های شل و نخکش شده نشان از بی کیفیت بودن قیمت پارچه وال سوزن دوزی دارد. در نقطه مقابل، پارچه وال مرغوب با وجود ضخامت کم، تراکم زیاد و دوام بالایی دارد. همچنین سوزن دوزی های آن منظم، دقیق و محکم هستند.

در موقع خرید پارچه وال خامه دوزی از فروشنده در موردنکات مختلف باید سوال شود. به عنوان مثال میزان آبرفت پارچه و داشتن اتورفت را باید از فروشنده سوال کرد. تا بر اساس این ویژگی ها متراژ مورد نیاز را محاسبه کرد.

در صورت ندانستن میزان دقیق آبرفت پیشنهاد می شود که به ازای هر یک متر، 10 سانتی متر بیشتر خریداری شود. تا هنگام دوخت دچار مشکل کمبود پارچه نشد. نکته مهم دیگر که حتما باید از فروشنده پرسید، عرض مفید پارچه وال خامه دوزی است. تمام عرض پارچه وال، خامه دوزی نمی شود و اغلب حاشیه ترکی پارچه ساده و بدون استفاده است. به همین خاطر باید عرض مفید پارچه را دانست تا بر اساس آن متراژ پارچه را تعیین کرد. یکی دیگر از سوال هایی که می توان از فروشنده پرسید در مورد الیاف پارچه است.

نکات دوخت

پارچه وال خامه دوزی اغلب دارای آبرفت است و باید پیش از برش الگو و دوخت آبرفت گیری شود. بهترین روش آبرفت گیری پارچه، قرار دادن پارچه به مدت 7 ساعت درون تشت پر از آب در دمای محیط داخلی خانه است. پس از 7 ساعت باید پارچه خامه دوزی را بدون چلاندن یا چنگ زدن، روی بند رخت آویزان کرد تا خشک شود. پس از خشک شدن کامل پارچه حتما باید اتوکشی شود تا برای برش الگو آماده شود. همان طور که بالا نیز به آن اشاره شد. در صورت جهت دار بودن طرح پارچه، همه تکه های پارچه باید در یک جهت به روی پارچه قرار گرفته و برش زده شود.

 قیمت مناسب پارچه وال خامه دوزی به همراه خوش دوخت بودن آن باعث شده تا این پارچه برای خیاط های تازه کار انتخابی بسیار عالی باشد. پارچه خامه دوزی به خاطر ظرافتی که دارد باید حتما با سوزن باکیفیت، تیز و اصل، شماره 14 دوخته شود. لایی های مناسب برای پارچه وال سوزن دوزی، لایی حریر و لایی پرشین است. همچنین برای بهتر شدن نتیجه نهایی و پیشگیری از ریش ریش شدن پارچه، حتما تمامی لبه های پارچه سردوز شود. نکته آخر که هنگام دوخت باید در نظر گرفت این پارچه در قسمت های خامه دوزی ضخیم است. ممکن است نیاز باشد که اضافه دوخت ها پس از دوخت و اطمینان از صحیح بودن سایز لباس، کوتاه شود.