پارچه تافته و ویژگی ها آن

تافته پارچه‌ای برای مناسبت‌های خاص است. از پارچه تافته لباس‌های مجلسی برجسته و لباس شب دوخته می‌شود. و اغلب توسط طراحان برجسته‌ای مانند کوکو شانل و کریستین دیور استفاده می‌شود. تافته پارچه‌ای سبک و براق، ساخته شده از ابریشم، پلی‌استر یا نایلون و الیاف دیگر است؛ که پارچه ای ایده‌آل برای ایجاد ظاهری شیک محسوب می‌شود.

ویژگی‌های پارچه تافته

وقتی پارچه تافته پوشیده می‌شود، به دلیل سبک و خشک بودن آن، صدای خش‌خش ایجاد می‌کند. نخ این مدل پارچه حالت پیچ خورده دارد که خاصیت طراوت را به تافته می بخشد. ویژگی‌های منحصر به فرد این پارچه باعث شده‌است که تافته در بین مردم به عنوان یک پارچه لوکس جایگاه ویژه‌ای پیدا کند. این تصور حتی در شرایطی که مواد سازنده اصلی تافته، یعنی ابریشم، با پلی‌استر و ابریشم مصنوعی جایگزین شده‌است، همچنان پابرجاست.

الیاف

تافته یک پارچه با سطح صاف و ساده است که در اصل از ابریشم بافته می‌شود. اما در قرن بیستم، تولیدکنندگان شروع به ساختن پارچه تافته از الیاف نیمه مصنوعی مانند ابریشم مصنوعی و الیاف مصنوعی مانند استات، پلی‌استر و نایلون کردند.

امروزه تافته پلی ‌استر محبوب‌ترین نوع تافته است. زیرا هم از نظر قیمت ارزان است و هم از ویژگی‌های ابریشم به خوبی تقلید می‌کند.

بافت

بافت پارچه تافته ساده و محکم است.این پارچه با استفاده از تکنیک بافت ساده بافته می‌شود. به این صورت که دارای یک نخ پود منفرد است و از زیر، یک نخ تار عبور می‌کند. بک الگوی ساده متقاطع. چیزی که پارچه تافته را منحصر به فرد می‌کند این است که نخ ها همانطور که بافته شده‌اند پیچ خورده است. که باعث ایجاد سفتی و ساختار خاص تافته می‌شود.

ایستایی

همانطور که در بالا گفته شد؛ در زمان بافت تافته، نخ‌ها همزمان که بافته می‌شوند پیچ می‌خورند. این کار باعث ایجاد سفتی در ساختار پارچه تافته می‌شود. به همین دلیل پارچه تافته پارچه‌ای آهار دار و خشک است. و از حالت ایستایی مناسبی روی اندام برخوردار است. در توصیف ایستایی پارچه تافته می‌توان اینگونه نیز گفت؛ پارچه‌ای ترد، سفت و صاف است.

همچنین پارچه تافته کشش چندانی ندارد. بنابراین برای مواردی که به انعطاف‌پذیری نیاز است ایده‌آل نیست. در واقع پارچه تافته یک پارچه سفت است که می‌تواند یک لباس زیبا با ساختاری خشک ایجاد کند. پارچه تافته به مرور زمان شکل خود را از دست نمی‌دهد.

لطافت

‌تافته درعین‌ حال که بسیار بافت و ساختاری مستحکم و مقاوم دارد، بسیار ظریف و حساس هستند. انواع پارچه تافته ساختار صاف و نرمی نیز دارند. در این میان خصوصا نوع تافته رنگرزی شده پس از بافتن (Piece-dyed taffeta)، سطح بسیار نرم‌تری دارند. این پارچه‌های لطیف به مراقبت زیادی نیاز دارند و نباید آن‌ها را در معرض لوازم تیز و خشن قرارداد.

چروکی و شکنندگی

یکی از نکاتی که در مورد این پارچه باید دقت کرد این است که پارچه تافته مستعد چروک شدن است. وقتی با لباس دوخته شده از پارچه تافته بنشینید یا کارهایی از این قبیل کنید، چروک می‌خورد. این چین‌ها در عکس‌ها مشخص هستند. اما این به شما بستگی دارد که چقدر به این مسئله اهمیت می‌دهید. زیرا همه پارچه‌ها چروک می‌شوند. تا جایی که ممکن است لباس را داخل کیف یا بگ و ... قرار ندهید. به غیر از این، کارهای زیادی نمی‌توانید انجام دهید تا لباس شما چروک نشود. چون این طبیعت تافته است.

ضخامت

پارچه تافته انواع و اقسام مختلفی دارد. بسته به نوع الیاف استفاده شده در آن و محکم بودن بافتش، وزن تافته می‌تواند از وزن سبک تا متوسط و سطوح شفافیت مختلف، متفاوت باشد. مثلا تافته نخ رنگ شده (Yarn-dyed taffeta) سفت‌تر است. و برای لباس‌های خاص استفاده می‌شود. یا تافته رنگرزی شده پس از بافتن  (Piece-dyed taffeta) نرم‌تر است و در آسترها استفاده می‌شود. برخی از پارچه‌های تافته، بسیار سبک (45 گرم در متر مربع) و برخی دیگر وزن متوسط (150 گرم در متر مربع) دارند. اما ویژگی که در همه آنها مشترک است این است که همه آنها زیبا و براق هستند.

تاریخچه پارچه تافته

پارچه تافته برای اولین بار در قرن دوازدهم در ایران تولید شد. و کلمه تافته به معنی "بافته شده" برای اولین بار از زبان فارسی وارد صنعت نساجی شده است.

همچنین تا سال 1950 تافته در ژاپن نیز ساخته می‌شد. اما در دوره‌های اخیر، کشورهای ایتالیا و فرانسه بزرگترین تولیدکنندگان این پارچه بوده‌اند.

در حال حاضر، بخش عمده‌ای از تولید تافته ابریشم خام در هند و پاکستان انجام می‌شود. تولیدکنندگان هندی، به ویژه در منطقه جنوبی نزدیک بنگلور، در قدیم این پارچه را با استفاده از تکنیک دستباف تولید می‌کردند. اما از دهه 1990، بافندگی مکانیکی جایگزین وسایل دستی شده‌است. تافته یکی از لوکس‌ترین پارچه‌هایی است که بشر می‌شناسد. این پارچه در طیف گسترده‌ای از ویژگی‌ها مانند نرم یا سفت، سبک یا متوسط، شفاف یا مات و ... وجود دارد. این پارچه به دلیل درخشندگی، بافت خشک، سفت، صاف و براق بودن معروف است.

کاربرد پارچه تافته

تافته به دلیل داشتن حس غنی و ظاهر مجلل، برای تهیه لباس عروسی، لباس شب، لباس‌های جشن و سایر انواع لباس مجلسی استفاده می‌شود. پارچه‌های تافته پارچه‌های ظریفی هستند. و معمولاً برای دوخت لباس‌هایی مانند لباس رسمی یا لباس رقص نیز استفاده می‌شوند. و همچنین می‌توانند برای آستر لباس‌ها استفاده شوند. زیرا نازک و سبک هستند. انواع کاربرد تافته را در زیر بیشتر توضیح داده‌ایم:

فرش قرمز

تافته یک پاچه همیشگی بر روی فرش قرمز است. پارچه‌ای مجلل، براق و خشک که ظاهری منحصر به فرد ایجاد می‌کند. شرکت‌کنندگان روی فرش قرمز و مراسم‌های اهدای جوایز، با لباس‌های مجلل خود جلوه‌ای زیبا از خود نشان می‌دهند. در بساری از لباس‌های این مراسم‌ها، پارچه‌ای که برای خلاقیت‌های لوکس استفاده می‌شود تافته است. پارچه‌ای خشک و سفت با درخشندگی خاص خود. پارچه تافته، پارچه مهمی برای مد است.

لباس مجلسی

تافته وقتی برای دوخت لباس استفاده می‌شود واقعاً می‌درخشد. این پارچه از لباس شب گرفته تا لباس عروسی و لباس‌های جشن، به دلیل ظاهر درخشان و شکل‌های زیبا که بافت آن ایجاد می‌کند، جزء اصلی مجالس است.

آستر

تافته ابریشمی رنگ شده، نرم و قابل شست‌وشو است. و پارچه مورد علاقه برای آستر است. این پارچه برای تزیین کت‌ها بسیار مناسب است. زیرا هم پارچه‌ای تزئینی است و هم نرم و لطیف است. تافته نخ رنگ شده  (Yarn-dyed taffeta)نیز برای لباس‌های شب و برای زیر دامنی‌ها و برای لباس‌های شیک با سایفون یا ژرژت استفاده می‌شود. همچنین برای آسترهای لباس‌های فارغ التحصیلی دانشگاه نیز استفاده می‌شود.

روش نگهداری

برای پاسخ به این سوال که چگونه از تافته مراقبت کنیم، باید نکات شست‌وشو، خشک کردن و اتو کردن آن را بدانیم. در زیر تمامی این موارد توضیح داده شده‌اند.

شست‌وشوی پارچه تافته

تافته ابریشمی همیشه نیاز به خشک شویی دارد اما تافته بافته شده از الیاف مصنوعی را می‌توان در خانه شست‌وشو داد. اگر در خانه قصد شست‌وشوی تافته را دارید باید آن را با آب سرد و با دست بشویید. در ادامه چند دستورالعمل برای شست‌وشوی تافته مصنوعی آورده‌ایم تا با خیال راحت اقدام به شستن این پارچه ارزشمند کنید.

از آنجا که تافته معمولاً برای لباس مجلسی استفاده می‌شود، بنابراین لباس‌های تافته شما احتمالاً به اندازه لباس‌های دیگر کثیف نمی‌شوند. بافت ظریف تافته همانطور که آن را برای موارد خاص مناسب می‌کند. در هنگام شست‌وشو نیز نیاز به لمس و شست‌وشوی ملایم دارد. اگرچه نمونه‌های تافته پلی‌استر با ماشین لباس‌شویی قابل شست‌وشو هستند. ولی برای هر دو تافته ابریشم و الیاف مصنوعی، شستن با دست مطمئن‌ترین گزینه است.

از آب سرد استفاده کنید

ظرف شست‌وشو را با آب سرد یا ولرم پر کنید. آب داغ به رنگ بافت‌ها آسیب می‌زند. چند قطره صابون مایع و غیر قلیایی یا شامپو بچه به آب اضافه کنید و آن را کاملاً در آب مخلوط کنید. مقداری بوراکس برای از بین بردن لکه‌های روی تافت ابریشم رنگی نیز می‌توانید اضافه کنید. یا از آب اکسیژنه (پراکسید هیدروژن) و چند قطره آمونیاک برای از بین بردن لکه‌ها از روی تافته ابریشم سفید استفاده کنید.

با ملایمت بشوئید

پارچه یا لباس تافته خود را در آب فرو کنید. و با دست لباس را به آرامی برای حدود 5 دقیقه هم بزنید.

پارچه را ورز ندهید

ظرف آب را خالی کنید و پارچه را با آب سرد یا ولرم تمیز آبکشی کنید. لباس را بلند کنید تا آب اضافه آن گرفته شود. در تمام مراحل شست‌وشو و آبکشی هرگز این پارچه را ورز ندهید یا نپیچانید. این کار برای جلوگیری از آسیب دیدن پارچه و خراب شدن فرم آن لازم است.

شست و شو با ماشین لباس شویی

بعضی از انواع تافته را طبق توصیه سازنده، می‌توان با ماشین لباسشویی شست‌وشو داد. در این صورت ماشین لباسشویی را روی “delicate" یا حالت "ظریف" تنظیم کنید. از کوتاهترین زمان چرخش استفاده کنید. و برای ایمنی بیشتر، لباس یا پارچه تافته خود را داخل توری یا کیسه شست‌وشوی لباس قرار دهید. اگر آب خانه شما از نوع آب سخت است، هنگام شست‌وشوی پارچه تافته، یک قاشق بوراکس به آب اضافه کنید. هرگز روی تافته ابریشم یا تافته با الیاف مصنوعی از سفیدکننده یا الکل استفاده نکنید.

خشک کردن تافته

لباس خیس را روی یک حوله تمیز، ضخیم و جاذب پهن کنید. حوله را محکم بغلتانید تا آب اضافی پارچه گرفته شود. سپس آن را در محلی خشک، معتدل و سایه‌دار آویزان کنید. و اجازه دهید تا کاملاً در هوای آزاد خشک شود.

هشدار: از آویزان کردن پارچه یا لباس تافته در زیر نور مستقیم خورشید برای خشک شدن خودداری کنید. این کار می‌توانند باعث تغییر رنگ یا آسیب بافت تافته در طول زمان شوند.

اتو کشی پارچه تافته

نکته اصلی در اتو کشی پارچه تافته این است که در صورت نیاز از اتوی کم حرارت استفاده کنید.

پارچه تافته ابریشمی شسته شده را در حالی که هنوز مرطوب است اتو کنید. و درجه اتو را روی تنظیمات low iron قرار دهید.

برای پارچه تافته با الیاف مصنوعی، اتو را روی تنظیمات نایلون “nylon” قرار دهید و سپس استفاده کنید. مراقب باشید که چین و چروک عمدی در حین اتوکشی بر روی پارچه نیوفتد.

در زمان دوخت نیز هنگام اتوکشی درزها، درجه حرارت را رو کم تنظیم کنید. و از حرارت مستقیم استفاده نکنید. مطمئن شوید هنگام استفاده از اتو، گچ‌های محلول در آب و خشک شده در منفذهای اتو بخار، روی پارچه خط و علامت نیندازند.

نکات دوخت پارچه تافته

از آنجا که پارچه تافته سبک است و سطح صیقلی دارد، ممکن است راحت‌ترین پارچه برای دوخت نباشد. و مانور آن با چرخ خیاطی کمی دشوار باشد. برای سهولت کار با این پارچه، سعی کنید پارچه را از قبل شست‌وشو دهید تا نرم شود. همچنین از یک سوزن تیز استفاده کنید. برخی از نکات مهم دوخت پارچه تافته شامل موارد زیر است:

• از سوزن و قیچی تیز برای جلوگیری از گیر کردن و سوراخ شدن پارچه استفاده کنید.
• به جای سنجاق، از وزنه برای نگه داشتن پارچه در حین برش استفاده کنید. در حین خیاطی، در صورت امکان از سنجاق فقط در لایه‌های درز استفاده کنید.
• هنگام دوختن این پارچه از سوزن جدید استفاده کنید. و هنگام دوخت، پارچه را همیشه محکم نگه دارید.
• هرگز روی پارچه تافته از اتوی داغ استفاده نکنید! به جای آن می‌توانید از یک تکه آهن گرم و خشک برای فشار دادن استفاده کنید.
• همیشه قبل از شروع دوخت، یک تکه از پارچه را آزمایش کنید.
• پارچه تافته را با نخ پنبه‌ای نرم یا نخ ابریشمی بدوزید.
• برای پنهان کردن هر گونه سوراخی که توسط سوزن ممکن است ایجاد شود، پارچه را با انگشت کوچک خود کمی خراش دهید.
• در تافته نایلونی به دلیل ضخامت آن، دوختن الگوهای خاصی از آن دشوار است. به همین دلیل برای جلوگیری از خراب شدن پارچه، باید سوزن چرخ خیاطی خود را هر چند مدت عوض کنید.

پارچه تافته با هر چیزی که ممکن است به پارچه گیر کند، می‌تواند خراب شود. این شامل دستان شما نیز می‌شود! برای همین هنگام دوختن پارچه تافته از انگشترهای بزرگ، نگین‌دار یا لبه‌دار استفاده نکنید. در صورت داشتن پینه یا پوست خراش‌دار و یا ناخن شکسته حتما قبل از شروع به کار آنها را رفع کنید.

نکات خرید پارچه تافته

دلیل اینکه نکات خرید پارچه تافته را با شما به اشتراک می‌گذاریم این است که این پارچه اخیراً بسیار محبوب شده است. و ما فکر می‌کنیم شما شایسته آن هستید که کمی بیشتر در مورد خرید احتمالی آن بدانید.

کیفیت تافته را می‌توان با یک آزمایش ساده سنجید. پارچه را با ناخن خود بکشید. اگر نخ تار جدا شود یعنی بافت شلی دارد و ممکن است پارچه باز شود.

یکی دیگر از عواملی که باید در خرید پارچه تافته مورد توجه قرار دهید، ترکیب الیاف مورد استفاده در ساخت پارچه است.

همچنین باید در نظر بگیرید به چه مقدار پارچه برای لباس خود نیاز دارید.

قیمت این نوع پارچه نیز بسته به ماده‌ای که از آن ساخته شده است و نوع پارچه تافته متفاوت است. به عنوان مثال، تافته ابریشم به دلیل قیمت ابریشم، بسیار گران‌تر از پلی‌استر است. امروزه اکثرا پارچه‌های تافته با انواع مختلف منسوجات مصنوعی ساخته می‌شود. اکثر این منسوجات از نظر قیمت نسبتاً مشابه هستند. اما نوع پلی‌استر آن به دلیل تفاوت بین حجم تولید جهانی ممکن است ارزان‌تر از ابریشم کاپرامونیوم باشد.

بهترین نوع پارچه تافته

تافته آنقدر منعطف و الهام‌بخش است که می‌توان از آن مجسمه‌ای واقعی ساخت! اگر در خیال خود به لباسی مجلل و منحصر به فرد فکر می‌کنید وقت آن است که جرات خرید پارچه آن را داشته باشید! تافته انواع و اقسام مختلفی دارد؛ مات، شفاف، براق. اما دو نوع پر کاربرد آن برای دوخت لباس مجلسی، مدل تافته ساده و تافته پشت ساتن است. نوع ساده آن بدون طرح و نقش است. ولی تافته پشت ساتن کمی رگه‌های ظریف در بافت آن وجود دارد.

این دو نوع پارچه تافته رنگ‌بندی متنوعی دارند. از جمله پر استفاده‌ترین رنگ‌های تافته ساده و تافته پشت ساتن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تافته پشت ساتن رنگ آفوایت
• تافته پشت ساتن رنگ نباتی
• تافته پشت ساتن رنگ زیتونی
• تافته پشت ساتن رنگ پرتقالی
• تافته پشت ساتن رنگ کهربایی
• تافته ساده رنگ طلایی
• تافته ساده رنگ صورتی بنفش
• تافته ساده رنگ بنفش کبود

پارچه تافته یک پارچه نیمه براق است که معمولاً برای دوخت انواع لباس زنانه درجه یک استفاده می‌شود. یکی از ویژگی‌های بارز تافته حفظ شکل و ایستایی آن است. بسیاری از پارچه‌های نازک دیگر هنگام پوشیدن حالت خود را از دست می‌دهند. اما بافت ایستای تافته، این پارچه را به شکل‌های مختلف در می‌آورد که در طول مراسم تغییر شکل نمی‌دهد.

این پارچه بافته شده ساده، ظاهری صاف و یکدست دارد و می‌توان آن را از مواد مختلف تهیه کرد. در اصل، تافته از ابریشم بافته می‌شود. اما با ظهور الیاف مصنوعی در قرن بیستم، تولیدکنندگان پارچه شروع به بافت این پارچه از موادی مانند ابریشم مصنوعی و پلی‌استر کردند. در حالی که هنوز تافته ابریشم تولید می‌شود، ولی تافته‌های بافته شده با الیاف مصنوعی رایج‌تر هستند.