پارچه ارگانزا و ویژگی های آن

پارچه ارگانزا بسیار سبک، نرم و آهاردار است. این پارچه در گذشته از ابریشم خالص ساخته می شد و به عنوان یک پارچه بسیار گرانبها مورد توجه اشراف و ثروتمندان بود. امروزه در تولید این پارچه از الیاف مختلف مانند پلی استر و نایلون استفاده می شود. پارچه ارگانزا از زیباترین پارچه هایی است که برای دوخت لباس مجلسی و گاها مانتو کاربرد دارد. از این پارچه ظریف علاوه بر پوشاک، برای تولید منسوجات خانگی نیز استفاده می شود. برای آشنایی بیشتر با پارچه ارگانزا و کاربردهای آن مطالعه این مطلب می تواند برای شما سودمند باشد.

آشنایی با تاریخچه پارچه ارگانزا

ارگانزا مانند بسیاری از پارچه های ابریشمی دیگر متعلق به منطقه ای در نزدیکی «جاده ابریشم» در گذشته بوده است. این جاده از چین تا اروپا ادامه داشته و به عنوان اصلی ترین محل عبور و مرور بازرگانان در قدیم شناسایی شده است. نام پارچه ارگانزا از «اورگانگ» گرفته شده، که نام شهری در منطقه ترکستان قدیم بوده و به عنوان یکی از محبوب ترین بازارهای ابریشم جهان باستان شناخته شده است.

در قرون وسطی، غربی ها کلمه «اورگانگ» را با تغییرات منطقه ای مختلف به اصطلاح « ارگانزا » تغییر دادند. پس از مدتی اصطلاح "organzine" برای اشاره به روش ریسندگی مورد استفاده برای ساخت نخ های به کار برده شده در این پارچه، استفاده شد. برای قرن ها پارچه ارگانزا در غرب به عنوان پارچه ای برای لباس عروس، لباس شب و سایر مواردی استفاده می شود که در آن به پارچه ای سبک و نیمه شفاف نیاز بود.

آشنایی با مراکز تولید پارچه ارگانزا

به عنوان یک پارچه ابریشمی منطقه اصلی تولید ارگانزا در گذشته، در شرق آسیا بود. فرهنگ های مختلف در هند و چین امروزی هزاران سال پیش ابریشم تولید می کردند و این پارچه به طور گسترده ای هنوز در این کشورهای آسیایی تولید می شود. به دلیل وجود ابریشم به عنوان یک کالای ارزشمند در این کشورها، یک مسیر تجاری کامل ایجاد شد و تنها ارگانزایی که در قرون وسطی و دوره رنسانس در اروپا یافت شد از جاده ابریشم به دست اروپاییان می رسید.

در سالهای اخیر، تولید ابریشم در کشورهای مختلف جهان نیز آغاز شده است اما همچنان بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان این پارچه کشورهای چین و هند هستند. به طور خاص، نخ ارگانزا توسط تعدادی از کارخانه های نساجی در مجاورت رودخانه «یانگ تسه» و استان «ژجیانگ» چین تولید می شود.

یک شکل درشت تر از نخ ارگانزا در منطقه «بنگلور» هند تولید می شود. البته کشورهای غربی و آمریکا به عنوان تولید کنندگان ارگانزا تولید شده با نخ پلی استر نیز بسیار شناخته شده هستند. با این حال، در بیشتر مواقع نخ ارگانزا به کارخانه های بزرگ در چین، پاکستان، اندونزی یا بنگلادش صادر می شوند تا به لباس هایی تبدیل شوند که به مصرف کنندگان در سراسر جهان فروخته می شود.

نحوه تولید پارچه ارگانزا

فرایند تولید پارچه ارگانزا بسته به نوع موادی که در ساخت آن شده است، متفاوت است. به عنوان مثال، اگر این پارچه از پلی استر ساخته شده شود در آزمایشگاه از اجزای کاملا غیر ارگانیک تولید می شود. فرآیند تولید پلی استر شامل تصفیه نفت و تبدیل آن به نخ است و در این فرایند از ماشین آلات و مواد شیمیایی مختلفی استفاده می شود.

اما اگر این پارچه از ابریشم خالص تهیه شود روند تولید نخ آن کاملا متفاوت خواهد بود. در تولید ابریشم طی یک فرایند کاملا ارگانیک ازپیله کرم ابریشم برای ساخت نخ استفاده می شود. این پیله ها طی مراحلی در آب داغ قرار گرفته، باز می شوند تا تبدیل به نخ شوند.

با این حال، فرایند تولید پارچه ارگانزا پس از انتخاب نوع نخ نساجی آن کاملا یکسان انجام می شود. چه از ابریشم یا الیاف مصنوعی استفاده شود، گام بعدی در ساخت ارگانزا این است که دو نخ در جهت مخالف هم بچرخند تا تبدیل به الیاف مورد نظر برای بافت شوند. هنگامی که این الیاف در کنار هم قرار می گیرند به طور طبیعی، به دلیل نیروهای جنبشی مخالف به یکدیگر می چسبند.

در نهایت نوع بافت پارچه ارگانزا می تواند بر میزان کیفیت آن موثر باشد. هنوز میزان زیادی از این پارچه به صورت دستی بافته می شود. کیفیت نمونه های دستباف این پارچه به مقدار زیادی با پارچه ارگانزایی که با دستگاه بافته شده است، متفاوت است.

روش های بافت پارچه ارگانزا

فرآیند بافت پارچه ارگانزا بسیار پیچیده و دقیق است و در تولید آن از این سه روش استفاده می شود:

تاباندن نخ

پس از تولید الیاف رشته ای از ابریشم یا مواد مصنوعی، این دو رشته منفرد در جهت مخالف هم پیچیده شده و نخ ارگانزا را تشکیل می دهند.

تقویت پارچه با مواد اسیدی

قبل از اینکه نخ ها در پارچه بافته شوند، آنها را شانه زده و با اسید تقویت می کنند. این کار باعث افزایش سفتی مواد و کیفیت ارگانزا می شود. گاهی اوقات الیاف مصنوعی نیازی به تقویت ندارند زیرا اغلب به طور طبیعی سفت هستند.

بافتن

در این روش نخ های تار و پود با هم و به نسبت مساوی به شکل ساده ای به هم بافته می شوند و یک الگوی متقاطع ایجاد می کنند.

تاثیر پارچه ارگانزا بر محیط زیست

تأثیر پارچه ارگانزا بر محیط زیست به میزان زیادی به نوع موادی که در ساخت آن استفاده شده است بستگی دارد.

به عنوان مثال نایلون و پلی استر هر دو از مشتقات نفت هستند و در طبیعت تجزیه نمی شوند. علاوه بر این مقدار زیادی انرژی و نیروی انسانی در فرآیند دستیابی به نفت مصرف می شود و هنگامی که نفت خام تصفیه شده و تبدیل به ماده دیگری می شود میزان زیادی آلودگی و سموم نفتی به محیط زیست منتقل خواهد شد.

اما پارچه ارگانزا تولید شده با ابریشم طبیعی از نظر زیست محیطی پایدارتر است. این پارچه از پیله کرم ابریشم که حشرات کوچکی هستند و چرخه زندگی خود را بر روی درختان توت می گذرانند، گرفته می شود. لاروهای کرم ابریشم برگ توت را می خورند که بدون نیاز به سموم دفع آفات یا کود رشد می کنند و هنگامی که به میزان لازم بزرگ شدند، از پیله های ابریشم استفاده می کنند. این پیله ها توسط کارگران برداشته شده و تبدیل به نخ و سپس پارچه می شود.

موارد استفاده پارچه ارگانزا

یکی از رایج ترین کاربردهای پارچه ارگانزا در دوخت لباس عروس و یا نامزدی است. در این لباس ها معمولا به مقدار زیادی پارچه برای دوخت دامن پر چین و پف دار نیاز است و به همین دلیل ارگانزا یکی از بهترین گزینه ها محسوب می شود. این پارچه معمولا در دوخت انواع لباس ظریف مانند لباس شب، دامن، پیراهن های گشاد، مانتو و تزئینات لباس های مختلف استفاده می شود. فراتر از دنیای پوشاک، پارچه ارگانزا ممکن است برای ساخت پرده، آباژور یا سایر اشکال دکوراسیون داخلی نیز مورد استفاده قرار گیرد.

انواع پارچه ارگانزا

پارچه ارگانزا انواع مختلفی دارد که در جزئیات و ویژگی ها از هم متفاوت هستند. مدل های مختلف این پارچه به عنوان پارچه لباس مجلسی، مانتو و خرجکار استفاده می شود.

ارگانزا گلدوزی شده

این مدل از پارچه ارگانزا معمولا دارای گلدوزی، پولک دوزی یا کوک دوزی است و تزئیناتی همراه خود دارد.

ارگانزا کریستالی

این مدل از ارگانزا درخششی شبیه کریستال دارد.

ارگانزا آینه ای

براق ترین نوع ارگانزا است و نور را منعکس می کند.

ارگانزا شات یا متغییر

در تولید این ارگانزا از نخ های رنگی مختلف در بافت تار و پودش استفاده می شود که جلوه ای هفت رنگ به آن می دهد.

ارگانزا چروک

این مدل ارگانزا به شکل یک فویل چروک شده است.

ویژگی های پارچه ارگانزا

برای شناخت بیشتر پارچه ارگانزا بد نیست در مورد ویژگی های اصلی آن نیز صحبت کنیم.

شفافیت

پارچه ارگانزا کاملا شفاف است به این معنی که شما می توانید روی دیگر پارچه را به راحتی ببینید. بافت این پارچه دارای سوراخ های کوچکی است و هر چه تعداد این سوراخ ها در هر سانت بیشتر باشد یعنی کیفیت پارچه بیشتر است.

ایستایی

به دلیل موادی که در حین تولید پارچه ارگانزا استفاده می شود این پارچه مقدار ایستایی بالایی دارد و حتی گاهی کاملا خشک است و مانند حریر نرم و ریزش دار نیست.

تنفس پذیری

پارچه ارگانزا بسیار لطیف، نرم و تنفس پذیر است. سوراخ های موجود در پارچه به طور کامل اجازه عبور هوا را می دهند.

چروک و دوام

پارچه ارگانزا به دلیل بافت و الیاف به کار رفته در آن بسیار نازک و مستعد چین و چروک است. اگر الیاف این پارچه زیادی تقویت شده باشد ممکن است به راحتی به جایی گیر کرده و پاره شود.

براقیت

این پارچه کاملا براق است و در مدل هایی حتی نور را منعکس می کند.

وزن

پارچه ارگانزا بسیار سبک است در نتیجه بهترین گزینه برای دوخت لباس های حجیم با وزن کم محسوب می شود.

تنوع زیاد

تنوع طرح و رنگ پارچه ارگانزا بی نظیر است و شما می توانید این پارچه را در مدل های متنوع و طیف رنگی بسیار گسترده، مشاهده کنید.

آشنایی با 3 مدل کاربردی و متنوع پارچه ارگانزا

همانطور که قبلا اشاره شد ارگانزا تنوع بی نظیری در طرح و رنگ دارد. بد نیست در ادامه با 3 مدل بسیار پر کاربرد و شیک این پارچه که در فروشگاه پارچه نگار موجود است، آشنا شوید.

پارچه ژاکارد ارگانزا

پارچه ژاکارد ارگانزا یکی از پرکاربردترین مدل های پارچه ارگانزا است که تنوع فوق العاده ای دارد. این پارچه ترکیبی از طرح هایی با جنس ژاکارد و زمینه ی شفاف و زیبایی با پارچه ارگانزا است. با توجه به طرح های بی نهایت متنوع این پارچه، می توانید از آن برای دوخت لباس های مختلف و حتی به عنوان خرجکار استفاده کنید. پارچه ژاکارد ارگانزا آهاردار و بدن نما است در نتیجه به آستر و یا لایه کشی نیاز خواهید داشت.

پارچه ارگانزا به طور کلی آبرفت ندارد و برای اتو کشی آن بهتر است از دمای پایین و یک پارچه نخی به عنوان محافظ استفاده کنید.

پارچه سیلک ارگانزا

پارچه سیلک ارگانزا ساده و اندکی براق است و در رنگ بندی بسیار متنوعی تولید می شود. تراکم بافت این پارچه بسیار زیاد است و در اثر سایش و شستشو آسیب نمی بیند. با توجه به رنگ زیبای این پارچه و میزان آهاری که دارد برای دوخت انواع لباس مجلسی و دامن های پف دار عالی است. البته نباید فراموش کنید که سیلک ارگانزا هم مانند سایر مدل های ارگانزا نیاز به آستر کشی دارد. برای شستشوی پارچه سیلک ارگانزا بهتر است از شوینده های ملایم و آب ولرم استفاده کنید. چروک پذیری این پارچه زیاد است اما اصلا جای نگرانی ندارد زیرا به راحتی و دمای پایین اتو صاف می شود.

ارگانزا ساده شاین

پارچه ارگانزا ساده شاین، دارای راه راه های ظریف و نامنظمی در جهت طول پارچه است. همانطور که از اسم پارچه مشخص است، شاین اندکی دارد و مانند تمام مدل های ارگانزا برای دوخت لباس مجلسی و مانتو بسیار مناسب است. این پارچه در هنگام لمس چندان زبر یا نرم نیست و به دلیل نازک و بدن نما بودن به آستر نیاز دارد.

پارچه ارگانزا به طور کلی کشسانی ندارد و آهاردار و خشک است در نتیجه برای لباس های پرچین بسیار مناسب است.

راهنمای خرید پارچه ارگانزا

با توجه به اینکه پارچه ارگانزا بسیار پرکاربرد است، در هنگام خرید نکات زیر را در نظر داشته باشید.

ایستایی پارچه را در نظر داشته باشید

میزان ایستایی پارچه ارگانزا در مدل های مختلف بسیار متفاوت است در نتیجه با توجه به مدلی که مد نظر دارید باید به دنبال ارگانزایی بگردید که ویژگی های مورد نظر شما را داشته باشد. به طور کلی این پراچه آهاردار و خشک است.

میزان آبرفت را فراموش نکنید

به طور معمول پارچه هایی که از الیاف مصنوعی تولید می شوند آبرفت ندارند اما بهتر است در زمان خرید حتما از فروشنده در این مورد سوال کنید. در نظر نگرفتن میزان آبرفت پارچه ممکن است اندازه گیری شما را دچار مشکل کند.

به آستر نیاز خواهید داشت

پارچه ارگانزا به دلیل شفافیت بالا نیاز به لایه کشی یا آستر دارد. در هنگام خرید بهتر است این نکته را در نظر داشته باشید و آستری انتخاب کنید که با رنگ پارچه مورد نظر شما تناسب داشته باشد.

به اندازه بخرید

اگر قصد دارید از پارچه ارگانزا برای دوخت دامن های پرچین و یا آستر لباس عروس استفاده کنید باید بدانید به میزان زیادی از این پارچه نیاز دارید تا پف مورد نظر شما ایجاد شود. برای دوخت دامن های پر چین و پف دار بهتر است پارچه ایستایی مناسبی داشته باشد. 

راهنمای دوخت پارچه ارگانزا

پارچه ارگانزا به عنوان یک پارچه زیبا و جذاب که کاربردهای بسیار متنوعی دارد، بسیار مورد توجه خانم ها است. دوخت این پارچه به دلیل ظرافت بالا و بافت ظریف، ممکن است کمی دشوار باشد. برای دوخت راحت تر این پارچه در نظر داشتن نکات زیر، برای شما مفید خواهد بود.

پیش شستشو انجام ندهید

پارچه ارگانزا به دلیل الیاف مصنوعی آبرفت ندارد در نتیجه نیاز نیست قبل از دوخت آن را بشویید. شستن این پارچه باعث می شود بافت آن نرم تر شود و ممکن است فرآیند دوخت را برای شما دشوار کند.

روی سطح صاف برش بزنید

اگر در برش زدن پارچه ارگانزا به دلیل لغزندگی بالا مشکل دارید، ابتدا روی میز کارتان یک پارچه نخی پهن کنید و ارگانزا را روی آن قرار دهید. این روش به شما کمک می کند که راحت تر پارچه را برش بزنید.

از قیچی تیز استفاده کنید

استفاده از قیچی کند روند برش زدن پارچه را سخت خواهد کرد. علاوه بر این ممکن است باعث نخ کش شدن پارچه بشود. قیچی تیز تسلط شما بر پارچه و الگو را افزایش می دهد.

کوک بندی نکنید

کوک بندی ممکن است به بافت پارچه ارگانزا آسیب بزند و بر روی آن سوراخ هایی ایجاد کند در نتیجه تنها در صورت نیاز این کار را انجام دهید. برای کوک بندی این پارچه بهتر است از سوزن ته گرد ظریف استفاده کنید.

از کاغذ کمک بگیرید

پارچه ارگانزا بسیار لغزنده است و اگر کوک های شما دقیقا در جای خود قرار نمی گیرند می توانید با استفاده از یک تکه کاغذ به استحکام آن ها کمک کنید.

از سوزن ظریف استفاده کنید

برای دوخت ارگانزا به سوزن ظریف با شمار 70/10 یا 11 تا 14 نیاز دارید. هر چه نوک سوزن ظریف تر باشد، دوخت شما تمیزتر خواهد بود. دقت کنید که باز کردن مسیر دوخت مشکل دار در پارچه های ظریف ممکن است به آنها آسیب برساند. بهتر است تنها یک بار و در یک جهت دوخت را انجام دهید.

از دوخت ساده استفاده کنید

دوخت های مدل دار ممکن است باعث کشیدگی این پارچه و آسیب دیدن آن شوند. از مدل دوخت های ساده با طول کوک های کوچک استفاده کنید. مدل دوخت فرانسوی یکی از بهترین روش ها برای پارچه ارگانزا است.

نخ مناسب انتخاب کنید

ترجیحا از نخ های حاوی الیاف مصنوعی و پلی استر استفاده کنید. ارگانزا مقاوم است و برای دوخت آن به نخ محکمی نیاز دارد. نخ پنبه استقامت چندانی ندارد و ممکن است به راحتی پاره شود.

نگهداری از پارچه ارگانزا

اگر لباسی دارید که از پارچه ارگانزا دوخته شده است، باید در محافظت و نگهداری آن دقیق باشید. تا بتوانید طول عمر لباس خود را افزایش دهید. دوام این پارچه به طور کلی بالا است اما همواره با در نظر گرفتن نکاتی می توانید لباس خود را با کیفیت و زیبایی روز اول حفظ کنید.

به خشکشویی بسپارید

لباس های تولید شده از پارچه ارگانزا معمولا مجلسی هستند و تزئینات زیادی به آنها متصل است. به طور کلی بهتر است شستشوی لباس خود را به مراکز تخصصی و خشکشویی بسپارید. اگر مایل بودید این کار را در منزل انجام دهید باید بدانید شستشوی دستی بر شستشو با ماشین لباسشویی ارجحیت دارد.

لباس را تا نزنید

اگر قصد دارید برای مدت زیادی لباس خود را داخل کمد نگه دارید بهتر است مطمئن شوید چروک نشود. لباس را آویزان کرده و برای آن فضای مجزایی در نظر بگیرید زیرا پارچه ارگانزا به راحتی چروک می شود.

از کاور استفاده کنید

بهتر است برای نگهداری هر چه بهتر از لباستان آن را درون کاور پارچه ای قرار دهید. این کار به جریان داشتن هوا در اطراف لباس کمک می کند و از حمله حشرات موذی نیز جلوگیری می کند. علاوه بر این لباس شما و تزئینات روی آن را از گرد و غبار و رطوبت نیز دور نگه می دارد.

شستشوی پارچه ارگانزا

برای اینکه زیبایی خیره کننده لباس هایی که از ارگانزا هستند را حفظ کنید باید در نگهداری و شستشوی آنها دقیق عمل کنید. با رعایت نکات زیر در هنگام شستشو می توانید لباس هایتان را تا مدت زیادی سالم و زیبا نگه دارید.

شستشوی تخصصی

شستن لباس های ظریف و به خصوص لباس های مجلسی نیاز به تخصص دارد. بهتر است لباس های حساسی که از پارچه ارگانزا دوخته شده اند را به خشکشویی بسپارید تا کمترین آسیب را ببینند.

شستشوی با ماشین لباسشویی

اگر مایلید در منزل و با ماشین لباسشویی این کار را انجام دهید باید از برنامه مناسب شستشوی لباس های حساس استفاده کنید. از مواد شوینده ملایم استفاده کنید و دقت کنید حاوی سفید کننده نباشد. این لباس ها را همراه با لباس های سنگین مانند کاپشن که وزن زیادی دارد، داخل لباسشویی قرار ندهید. زیپ و دکمه های لباسهای دیگر ممکن است به لباس شما آسیب بزند و حتی باعث پاره شدن آن شود.

بهتر است از آب ولرم و دور موتور پایین استفاده کنید. خشک کردن لباس در خشک کن توصیه نمی شود زیرا حرارت و دور موتور بالا ممکن است به الیاف پارچه آسیب بزند.

شستشو با دست

شستشو با دست امن ترین روش شستشو ارگانزا در منزل است. برای این کار لباس را در یک ظرف بزرگ به همراه شوینده ملایم و آب ولرم خیس کنید. نیم ساعت به لباس زمان بدهید و سپس قسمت هایی که حس می کنید نیاز به شستشوی بیشتر دارند را با به آرامی با دست بمالید و از چنگ زدن آن بپرهیزید.

برای خشک کردن لباس بهتر است آن را آویزان کنید تا سریع تر خشک شود و چروک های احتمالی آن هم برطرف شوند.

خشک کردن لباس

لباس هایی که از ارگانزا تولید شده اند را بدون کمک وسایل گرمایشی و ماشین خشک کن، خشک کنید. جریان هوا و نور خورشید کمک می کند لباس شما به سرعت خشک شود.

اتو کشی پارچه ارگانزا

آویزان کردن لباس پس از شستشو باعث می شود تعداد زیادی از چروک های احتمالی رفع شوند. با توجه به اینکه ارگانزا از الیاف پلی استر تولید می شود آن را هرگز در معرض دمای بالا قرار ندهید.

برای اتوکشی، بهتر است ابتدا با درجه کم اتو شروع کنید و در صورت نیاز دمای آن را بالا ببرید. استفاده از یک پارچه نخی به عنوان محافظ را هرگز فراموش نکنید. بخار اتو و حتی بخار حمام هم می تواند برای صاف کردن ارگانزا به شما کمک کند.