پارچه حریر و ویژگی های آن

پارچه حریر، پارچه‌ای شفاف با بافتی ساده است. همچنین حریر یکی از پارچه های مورد نیاز برای دوخت لباس مجلسی است. جای تعجب نیست زیرا که این پارچه فوق العاده سبک و راحت و خوش نق و نگار در رنگبندی متنوع می‌باشد. در این دنیا زنی نیست که با حریر آشنا نباشد. پارچه حریر شگفت انگیز است و با پوشیدن آن لمس ظریف بال پروانه را بر روی پوستتان احساس خواهید کرد.

حریر بیشتر در لباس شب، به ویژه به عنوان روکش، برای جلوه دادن به لباس استفاده می شود. همچنین پارچه ای محبوب است که به جز لباس مجلسی در بلوز، شال و روسری و لباس زیر زنانه نیز استفاده می شود. در این مقاله سعی داریم شما را با تاریخچه، ویژگی ها و کاربردهای پارچه حریر آشنا کنیم. همچنین در آخر به مزایا و معایب، نکات دوخت و نکات نگهداری این پارچه را به صورت کامل شرح داده‌ایم.

تاریخچه

پارچه حریر در اوایل قرون وسطی، به عنوان یک تکنیک بافندگی رواج پیدا کرد. کلمه حریر در قرن چهاردهم در فرانسه بیان شد. ولی در حالت کلی تاریخچه این پارچه ریشه‌ای در کشور منشا ابریشم چین دارد. قبل از اختراع پلاستیک و متریال پلی استری در سال 1938، حریر به طور انحصاری از الیاف ابریشم ساخته می شد. ساخت این پارچه منجربه پرداخت هزینه بالایی می‌شد و هر کسی توان خرید آن را نداشت.

بعدها در سال 1958، ابتدا از پلی استر برای ساخت حریر استفاده شد و سبب کاهش هزینه متریال شد. در واقع ترکیب جدید باعث شد که این پارچه، انعطاف پذیر، مقرون به صرفه و با دوام تر شود. در اروپا پارچه حریر با دستگاه‌های ساده و یا دستگاه‌ کامپیوتری بافته می‌شود. همچنین ابریشم همواره در گذشته یکی از محبوب‌ترین الیاف برای بافت حریر بود. در اروپا حریرهای ابریشمی ‌جزو پارچه‌های فاخر محسوب می شد که اشراف‌زادگان آن دوران اسقبال زیادی از حریر ابریشمی می‌کردند.

علاوه بر این، حریر قرن ها در هند تولید می شد و معمولاً از آن در ساری هندی استفاده می شود که یکی از لباس های سنتی هندی زنانه است. مانند فرانسه و دیگر کشورهای غربی، پارچه حریر زمانی در هند به عنوان یک پارچه اصلی استفاده می شد و از آن زمان به بعد نیز رایج شده است.

پارچه حریر در جهان

از آنجا که انواع متعددی از پارچه های حریر از انواع مختلفی از مواد ساخته شده اند، برند های بسیاری در بازار جهانی برای این محصول وجود دارد. درحالت کلی حریر نیز همانند بیشتر منسوجات در چین بسیار یافت می‌شود. درواقع بزرگترین صادرکننده محصولات حریر در دنیا شناخته می‌شود. اما در بسیاری از موارد، ابریشم یا پنبه خام مورد استفاده برای تهیه این پارچه ممکن است قبل از ارسال به شرکت های چینی، برای تکمیل در سایر کشورها ساخته شود. بیش از 5000 سال است که این پارچه در چین تولید می شود، اما این پارچه برای مدت تقریباً مساوی در هند و سایر کشورهای همسایه نیز تولید شده است.

ممکن است شرکت هایی در کشورهایی مانند هند، پاکستان و بنگلادش محصولات ابریشم خود را برای پردازش نهایی حریر به چین صادر کنند. حتی ممکن است که این شرکت ها متریال و خود حریر را در محدوده کشورهای خود تولید کنند. اگر پارچه حریر از مواد مصنوعی ساخته شده باشد، به احتمال زیاد این پارچه در چین ساخته شده است. به عنوان مثال، این ملت آسیایی بزرگترین تولید کننده پلی استر در جهان است و شرکت های این کشور نیز مقادیر زیادی ابریشم و پلی استر تولید می کنند. 

تعریف

حریر پارچه ای سبک و دارای بافت ساده‌ای است که بسیار شفاف و لخت می‌باشد. از آنجایی که شفاف است، به صورت لایه به لایه و یا بر روی پارچه دیگری استفاده می شود. این پارچه برای روزهای گرم تابستانی نیز انتخاب مناسبی است. در حالی که بسیاری از پارچه های حریر امروزی هنوز از پلی استر ساخته می شوند، تولیدکنندگان در ساخت حریر نیز از مقدار اندکی از ابریشم نیز استفاده می‌کنند. در برخی موارد، حتی ممکن است از پنبه نیز استفاده شود. حریر را می توان در همه چیز از روبان گرفته تا لباس عروس استفاده کرد. مردم از سرتاسر جهان از حریر استفاده می کنند و همچنان از محبوبیت پایداری برخوردار است. درواقع حریر را می توان به راحتی با افزودن الیاف طبیعی و مصنوعی تولید کرد.

الیاف و بافت پارچه حریر

حریر بسته به نوع متریالی که برای بافت این پارچه منحصر به فرد استفاده می شود، با روش های مختلفی ساخته می شود. برای مثال، تولید ابریشم شامل پرورش کرم ابریشم، نرم شدن پیله ها و پیچ خوردن رشته ها است. از طرف دیگر، پلی استر کاملاً از مواد شیمیایی مصنوعی ساخته شده است. این مواد در آزمایشگاه سنتز می شوند که جای هیچ نگرانی نیست. صرف نظر از اینکه از چه پایه ای برای ساخت حریر استفاده می شود، پس از تولید این نخ نساجی، بافت این پارچه از الگوی یکنواخت پیروی می کند. نخ مورد استفاده در ساخت این نوع نساجی مرتب می‌شوند. سپس با دستگاه بافندگی یا دستگاه صنعتی بافته می شوند.

آشنایی با انواع پارچه حریر

پارچه های حریر را می توان بر اساس نوع بافت طبقه بندی کرد. در زیر انواع پارچه‌های حریر را معرفی می‌کنیم. همچنین الیاف و کاربرد هر یک را نیز مورد بررسی قرار می‌دهیم.

پارچه حریر ساده

همانطورکه از نامش پیداست حریر ساده، بدون طرح و بسیار خنک است. این پارچه بسیار پرکاربرد و پرطرفدار است. حریر ساده بافت ظریف و نازکی دارد و به گونه‌ای بدن نماست. عمدتاً از این نوع حریر در فصل‌های گرم برای دوخت انواع شال و روسری و لباس های تابستانی استفاده می‌شود. به دلیل بدن نما بودن، این پارچه به آستر دوزی نیز نیاز دارد.

ما استفاده از این پارچه را به خیاط های تازه کار پیشنهاد نمی‌کنیم. تراکم بافت این پارچه زیاد است. پارچه حریر ساده در عین نرم و لطیف بودن دارای تنخور بسیار شیکی است. ایستایی حریر ساده لخت و ریزش دار می‌باشد. از این پارچه برای دوخت لباس‌های مجلسی چند لایه نیز استفاده می‌شود. این پارچه کشسانی ندارد و دارای انعطاف پذیری کمی است. گاهاً کمی چروک می‌شود و چروک‌های آن بسیار کم و ریز است. همچنین حریر ساده دارای اتوخور بسیار خوبی است. فقط توجه کنید که این پارچه را در دمای پایین اتوکشی کنید. حریر ساده آبرفت ندارد و در حالت کلی نیازی به آبکشی پارچه قبل از برش نیست.

پارچه حریر کرپ

این حریر دارای سطحی زبر مانند کرپ است که ساختار دانه ای برجسته دارد. ولی در عین حال سبک و شفاف است. این نوع حریر چروک نمی‌شود و گزینه مناسبی برای افرادی است که به دنبال پارچه ای مجلسی ضد چروک هستند. برای دوخت حریر کرپ نیازی به آستر نیست و در دوخت انواع لباس های زنانه و مردانه کاربرد دارد. این پارچه دارای رنگبندی ماتی است که سبب شده برای دوخت شومیز و پیراهن‌های ماکسی و بلند و حتی لباس‌های اداری بسیار استفاده شود.

کرپ حریرها دارای طرح‌هایی از گل‌های مختلف هستند که برای دوخت انواع پیراهن ساحلی کاربرد بسیاری دارد. همچنین برای دوخت انواع لباس ها از کرپ حریر پلیسه استفاده می‌شود. حریرهای پلیسه در انواع مدل‌های ساده و طرح دار در بازار موجود هستند. این مدل از پارچه حریر نرم و خنک است و مناسب برای دوخت شال روسری، مانتو و دامن است. دوخت طرح های پلیسه نیز همانند طرح های ساده کرپ حریر کار سختی نیست.

پارچه حریر ارگانزا

این پارچه همانند حریر ژاکارد دارای طرح‌های چاپی است. پارچه حریر ارگانزا شیشه‌ای بوده و دارای مقاومت بالایی است. برای دوخت دامن‌های چند لایه‌ می‌توان از این نوع پارچه استفاده کرد. از این نوع پارچه حتی در مواردی برای دوخت لباس‌های عروس نیز استفاده می‌شود.

این پارچه، شفاف، بدن نما و بسیار نازک و مثل ابریشم نرم نیست. حریر ارگانزا قابلیت تنفس دارد و هوا به طورکامل در آن رد و بدل می‌شود. همچنین این پارچه مستعد به چروک و پاره شدن است و باید در نگهداری آن دقت کنید. در حالت کلی از این پارچه برای دوخت آستر استفاده می‌کنند.

پارچه حریر فویل

حریر فویل نازک و بدن نما است و به صورت براق و لمه دار می‌باشد. این پارچه در دوخت لباس شب و مجلسی کاربرد دارد و ظریف و لطیف می‌باشد. این پارچه نرم و لطیف و نازک است و در تن بسیار راحت و ضدحساسیت است. ولی توجه کنید که این پارچه نیاز به آستر کشی دارد. همچنین این پارچه دارای دوام و ماندگاری بالایی است. در برش و دوخت حریر فویل مواظب باشید که به بافت پارچه آن آسیبی نرسد. حریر فویل لخت و ریزش دار می‌باشد که برای دوخت لباس‌های پرچین دار مجلسی گزینه بسیار مناسبی است. این پارچه چروک پذیری بسیار کمی دارد. شما می‌توانید به راحتی با اتوکشی دمای پایین چروک‌های آن را برطرف کنید. آبرفتی ندارد و نیازی به آبکشی قبل از دوخت ندارد ولی به مقدار خیلی کم اتورفت دارد.

به هیچ وجه در شست و شو، این پارچه رنگ پس نمی دهد در حالت کلی می‌توانید برای دوخت لباس مجلسی، پیراهن، بلوز، شومیز و غیره از حریر فویل استفاده کنید. این پارچه بدون طرح و ساده است و دارای سطح بسیار درخشان و براقی است.به همین جهت گزینه مناسبی برای دوخت انواع مختلف لباس شب و حتی لباس عروس و نامزدی می‌باشد.

پارچه حریر خالدار

حریر خالدار بسیار ظریف و بدن نما است که در دوخت انواع مختلف لباس شب و مجلسی کاربرد دارد. این پارچه دارای جنس حریر با بافت‌های خالدار برجسته می‌باشد. برای دوخت پیراهن های دخترانه از حریر خالدار استفاده زیادی می شود. پارچه ای لطیف و نرم دارای خال های برجسته که در ضخامت های مختلف در بازار موجود می‌باشد. طراحان مد و لباس عموماً برای آستردوزی این پارچه از کرپ حریر ساده، پارچه نخی ساده استفاده می‌کنند.

این پارچه سبک و راحت ایستایی خوبی نیز دارد. برای دوخت لباس های رافل دار و پر چین بیشترین استفاده را می‌کنند. انعطاف پذیری این پارچه خوب است و گزینه مناسبی برای دوخت لباس های تنگ و چسبان می‌باشد. حریر خالدار، چروک پذیری بسیار کم و اتوخور خوب و بدون آبرفت است. ولی به مقدار کمی دارای اتو رفت می‌باشد. پس توصیه می‌کنیم قبل از دوخت این پارچه حتماً آن را اتو کنید. برای دوخت انواع پیراهن مجلسی فانتزی، بچه گانه، مانتو و بسیاری از موارد دیگر قابل استفاده است.

پارچه حریر سیلک

حریر سیلک همانند حریر ساتن دارای سطح لطیف و براقی است. ترکیب این پارچه می تواند شامل ابریشم طبیعی و مواد افزودنی مانند پلی استر باشد.حریر سیلک نازک‌تر و لطیف‌تر است. دوخت این پارچه حریر سیلک مشکل است زیرا که این پارچه سر می خورد. حتماً پیش از دوخت، برش‌ها را با کوک به هم وصل کنید. این کار شما سبب می‌شود که در زمان دوخت، این پارچه سر نخورد. پارچه حریر سیلک به صورت ساده و در طرح‌‌های متنوع موجود می‌باشد.

 نکاتی در خصوص دوخت لباس های حریر 

حریر پارجه ای بسیار ظریف و حساس است. لازم است که یک سری نکات را در هنگام برش و دوخت و اتوکشی این پارچه رعایت کنید که در ذیل هر یک از این موارد را جداگانه برشمرده ایم.

نکاتی در برش پارچه حریر

• برای انجام عملیات برش پارچه حریر، دورتادور آن را سنجاق یا کوک بزنید.
• برای برش راحت پارچه حریر، بر روی سطح میز خود پارچه ای ضخیم و یا لحاف و پتو پهن کنید.
• قیچی جهت برش این پارچه باید تیز باشد چون در غیر این صورت باعث ناصافی و چروک شدن آن می‌گردد.

نکاتی در دوخت حریر

این پارچه بسیار لغزنده است. خیاط ها در حین دوخت بهتر است که از ورق کاغذ در دو طرف این پارچه استفاده کنند. هنگامی که لباس پارچه حریر به طور کامل دوخته شد، کاغذ را با دقت پاره کنید. سوزن چرخ خیاطی باید تمیز و نازک و مناسب دوخت پارچه ظریف حریر باشد. حواستان باشد که از سوزن با نوک کند و یا سوزن کهنه استفاده نکنید، پارچه را نخ کش می‌کند. برای دوخت این پارچه از نخ لطیف و مناسب و بدون آهار استفاده کنید. زیپ سبک و لطیف برای پارچه حریر خود انتخاب کنید. در صورت دکمه دوزی، جادکمه را با نخ گلدوزی بدوزید. از دکمه های سنگین وزن برای لباس حریر خود استفاده نکنید. حتماً بعد از دوخت، از پاک دوزی نیز استفاده کنید. پس از دوخت درز، لبه جادرز را تا کنید و روی آن را پاک دوزی کنید.

نکاتی در اتوکشی بعد از دوخت

• با دمای بالا اتو نکنید زیرا که منجربه تغییر فرم و سوختن پارچه حریر شما می‌شود.
• از خیس اتو کردن این پارچه بپرهیزید.
• از رواتویی مرطوب برای اتوکشی این پارچه استفاده نکنید، چون سبب جمع شدن حریر می‌گردد.
• از پارچه رواتویی خشک جهت اتوکشی این پارچه استفاده کنید.
• در اتو کردن حتماً دقت کنید و با ملایمت این کار را انجام دهید.

 کاربردها و موارد استفاده از پارچه حریر

این پارچه برای دوخت لباس‌های مجالس و مهمانی‌ بانوان شیک پوش کاربرد دارد. عمدتاً برای تولید لباس زنانه از حریر استفاده می شود و در کمد لباس هر زنی این پارچه پیدا می‌شود. حریر بسیار ظریف است، بنابراین معمولاً در پوشاک روزانه به مقدار کم استفاده می شود. در عوض، از آن برای تهیه انواع مختلف لباس مجلسی، لباس شب یا شومیز و پیراهن های ساحلی استفاده می شود. از آنجا که این پارچه نیمه شفاف است، گاهاً برخی از آن‌ها به آستر نیز نیاز دارند. در این صورت حریر شما ظاهری بافت دار و ظریف به خود می‌گیرد.

علاوه بر لباس برای دکوراسیون داخلی و وسایل تزئینی نیز از حریر استفاده می‌شود. برای دوخت روسری و شال نیز حریر کاربرد دارد. همچنین حریر در دوخت پرده های لوکس و فاخر نیز نقش بسیار مهمی را دارد. پارچه ای همه فن حریف که در همه جا و هر شرایط می‌توان از آن استفاده کرد.

بررسی تفاوت پارچه حریر و ابریشم

هردوی این پارچه‌ها با دستگاه ژاکارد بافته می‌شوند. حریرها نازک‌تر از پارچه های ابریشمی می‌باشد. پارچه های ابریشمی اکثراً ضخیم تر هستند. طرح پارچه های حریر را می‌توان از دو طرف دید، در حالی که پارچه‌های ابریشمی اینگونه نیستند. برای درخشندگی حریرها از ساتن و برای درخشندگی ابریشم ها از نخ‌های متالیک استفاده می‌شود. پس در این خصوص هم کاملاً متفاوت از هم هستند.

در حالت کلی فرآیند بافت پارچه حریر و ابریشم متفاوت از هم است. همچنین برای تشخیص و تفاوت حریر و ابریشم، می‌توانید هر دو را بسوزانید. اگر بعداز سوختن، الیاف ‌‌‌پارچه‌ی حریر جمع شد در آن پارچه از الیاف مصنوعی استفاده شده است. اما در پارچه‌های ابریشم اصل بعداز سوختن، یک ماده خاکستری نرم و طبیعی باقی می‌ماند که بویی شبیه بوی سوختن مو دارد.

بررسی قیمت انواع مختلف پارچه حریر در بازار

پارچه های حریر بسته به موادی که از آن ساخته شده است قیمت های متفاوتی دارند. به عنوان مثال، پارچه حریر سیلک گران ترین نوع این پارچه است و می تواند بیش از دو برابر پارچه ابریشمی ساخته شده از پلی استر یا ابریشم گران باشد. در حالی که برخی از مصرف کنندگان معتقدند که این افزایش قیمت ارزش آن را دارد، برخی دیگر جایگزین های نسبتاً ارزان تر مانند پارچه های پلی استر یا پارچه ابریشمی نخی را ترجیح می دهند.

مزایا و معایب پارچه های حریر

پارچه حریر دارای مزیت‌های زیادی است. مزایای این پارچه عبارتنداز موارد زیر است:

دارای قیمت مناسبی نسبت به پارچه‌های گران قیمت.

مناسب برای استفاده در فصول گرم.

پارچه‌ا‌ی همه پسند، لطیف و نرم.

دارای تنوع بالا در رنگ و طرح.

قابل استفاده برای هر گروه سنی.

مقاومت بالا در برابر پاره شدن.

جذب رطوبت و قابل خشک شدن سریع. 

در حالت کلی این پارچه معایب خاصی ندارد. به جز اینکه کمی دوخت آن نسبت به سایر پارچه‌ها سخت تر می‌باشد. زیرا که حریر بسیار ظریف است. سطح صاف آن باعث سختی در حین دوخت آن می شود، زیرا پارچه می لغزد و کج می شود. همچنین لبه این پارچه می تواند دچار پارگی شود. این پارچه را با قیچی بسیار تیز ببرید.

روش‌ها و نکات شستشوی پارچه حریر

در حالت کلی دستورالعمل نگهداری از این پارچه، به نوع الیاف آن بستگی دارد. حریر از جنس پنبه، کتان و ابریشم مصنوعی را می توان با دست و یا ماشین لباس شویی شست. ولی در خصوص حریر ابریشمی باید فقط به صورت دستی شستشو شود و یا بهتر است که این کار را به خشک شویی بسپارید. پارچه حریر باید با دست یا در ماشین لباسشویی شسته شود. در ذیل به یک سری نکات مهم در خصوص شستشوی حریر اشاره کرده ایم.

نکات مهم در شستشو با ماشین لباس شویی و دستی لباس‌های حریر

اگر لباسشویی را جهت شستشو انتخاب می کنید، حتماً حالت شستشو را روی سرعت کم تنظیم کنید. برای شستشو دمای کمتر از 30 درجه سانتیگراد را انتخاب کنید. اگر بالاتر این مساله را رعایت کنید، پارچه خراب نمی شود. برای شستشوی این پارچه از یک شوینده ملایم استفاده کنید. زیرا که شوینده های قوی به بافت حریر آسیب می‌رسانند. در چند دوره اول شستشوی حریر، توصیه می شود آن ها را جدا از سایر لباس ها بشویید.

• برای شستشو در ماشین لباسشویی از کیسه های مخصوص شستشو استفاده کنید تا پارچه شما تغییر شکل ندهد.
• در شستشوی دستی به ناخن های خود توجه کنید که لباس حریر را در هنگام چنگ زدن نخ کش نکنید.
• در صورت شستشوی دستی پیشنهاد می‌کنیم برای پیشگیری از نخ کش شدن پارچه، از دستکش استفاده کنید.
• برای شستشوی لکه این پارچه از لکه برهای قوی استفاده نکنید. توصیه می‌کنیم از آبلیمو و یا سرکه استفاده کنید.
• مدت زمان شستشو باید کوتاه باشد، زیرا اگر حریر به مدت طولانی در آب باشد ممکن است رنگ خود را از دست دهد.
• توصیه می‌کنیم که برای شستن حریر از مواد سفید کننده استفاده نکنید.

نکات مهم در خشک کردن و اتوی لباس‌های حریر

• ترجیحاً از خشک کن لباسشویی استفاده نکنید. زیرا که ممکن است به بافت لباس از جنس حریر شما صدمه بزند.
• در خشک کردن لباس حریر ابریشمی، پهن کردن بر روی بند رخت توصیه نمی‌شود.
• برای خشک کردن لباس حریر ابریشمی، آن را بر رو یک پارچه کتان و یا حوله پهن کنید تا بدون چروک خشک شود.
• ترجیحاً از اتو کردن حریر خود داری کنید.
• توصیه می‌کنیم در صورت اتو کردن پارچه را نمناک کنید و یا کاملاً خشک نکنید.
• در صورت اتو کردن این پارچه، یک روزنامه یا ‌‌‌پارچه‌ی نخی روی حریر خود بیاندازید.
• در اتو کردن این پارچه حتماً از درجه پایین اتو استفاده کنید.